Endometrium Kanseri - Keytruda İlacının SGK Tarafından Karşılanması İçin Aldığımız Yürütme Durdurma Kararımız

T.C.

SAMSUN .

İDARE MAHKEMESİ

ESAS NO : 2025/

YÜRÜTMENİN DURDURULMASINI İSTEYEN (DAVACI)

VEKİLİ : Av. Türker Fatih Çiçek :

KARŞI TARAF (DAVALI) : Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı

VEKİLİ :

İSTEMİN ÖZETİ : Özel VM Medicalpark Samsun Hastanesinde endometrium kanseri tanısıyla tedavi gören davacı tarafından, tedavi sürecinde kullanılması önerilen "Keytruda" isimli ilacın davalı idarece kesinti yapılmaksızın karşılanması istemiyle yapılan başvurunun, ilgili ilacın Sağlık Uygulama Tebliği ekinde yer alan bedeli ödenecek ilaçlar listesinde bulunmadığı gerekçesiyle reddine ilişkin Samsun Sağlık Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğünün tarih ve sayılı işleminin; hukuka aykırı olduğu, endikasyon bakımından ek bir kullanım izni alınmasına gerek olmadığı, tedavi için elzem olan, hekimi tarafından kullanımı uygun görülen ve hastalığın geldiği aşama itibarıyla alternatifsiz olan ilacın bedelinin idarece karşılanması gerektiği, tedaviye ve ilaca erişim haklarının Anayasa ile güvence altına alındığı ileri sürülerek yürütmesinin durdurulması ve iptali ile ilaç bedeli için harcanan 127.542,00-TL'nin ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte iadesi istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Sağlık Uygulama Tebliği'nin "bedeli ödenecek ilaçlar (EK-4/A)" başlıklı "4.1.9" bölümünde kurumca bedeli ödenecek olan ilaçların belirlendiği, bu listede ticari isimleri ve barkod/karekod numaraları yer almayan ilaçların bedellerinin hiçbir koşulda ödenemeyeceği, "pembrolizumab" etkin maddeli "Keytruda" isimli ilacın da anılan listede yer almadığı, Devletin sosyal ve ekonomik alanlarda Anayasa ile belirlenen görevlerini mali kaynaklarının yeterliliği ölçüsünde yerine getirebileceği, bu kapsamda tesis edilen işlemin hukuka ve mevzuata uygun olduğu ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Samsun . İdare Mahkemesince, yürütmenin durdurulması istemi hakkında işin gereği görüşüldü;

Dava, Özel VM Medicalpark Samsun Hastanesinde endometrium kanseri tanısıyla tedavi gören davacı tarafından, tedavi sürecinde kullanılması önerilen "Keytruda" isimli ilacın davalı idarece kesinti yapılmaksızın karşılanması istemiyle yapılan başvurunun, ilgili ilacın Sağlık Uygulama Tebliği ekinde yer alan bedeli ödenecek ilaçlar listesinde bulunmadığı gerekçesiyle reddine ilişkin Samsun Sağlık Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğünün tarih ve sayılı işleminin yürütmesinin durdurulması ve iptali ile ilaç bedeli için harcanan 127.542,00-TL'nin ödeme tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte iadesi istemiyle açılmıştır.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 27. maddesinde, "Danıştay veya idari mahkemeler, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, davalı idarenin savunması alındıktan veya savunma süresi geçtikten sonra gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına karar verebilirler." hükmü yer almıştır.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın . Devleti olduğu; . maddesinde maddesinde , Türkiye Cumhuriyeti'nin sosyal bir hukuk , Devletin temel amaç ve görevlerinin, kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak, kişinin temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya, insanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmak olduğu; . maddesinin fıkrasında birinci , herkesin, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahip olduğu kuralına yer verildiği; . maddesinde , Devletin, herkesin hayatını, beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlamak, tasarruf ve verimi artırarak, işbirliğini gerçekleştirmek amacıyla sağlık kuruluşlarını tek elden planlayıp hizmet vermesini düzenleyeceği, Devletin, bu görevini kamu ve özel kesimlerdeki sağlık ve sosyal kurumlarından yararlanarak, onları denetleyerek yerine getireceği; . maddesinde , herkesin, sosyal güvenlik hakkına sahip olduğu, devletin, bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alıp teşkilatı kuracağı; . maddesinde ise, Devletin, sosyal ve ekonomik alanlarda Anayasa ile belirlenen görevlerini, bu görevlerin amaçlarına uygun öncelikleri gözeterek malî kaynaklarının yeterliliği ölçüsünde yerine getireceği belirtilmiştir.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun . maddesinde, "Bu Kanun gereğince genel sağlık sigortasından sağlanacak sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan yararlanmak, genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler için bir hak, Kurum için ise bu hizmet ve hakların finansmanını sağlamak bir yükümlülüktür. Sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan genel sağlık sigortalısı ile bakmakla yükümlü olduğu kişiler yararlandırılır. Bu Kanun kapsamındaki kişilere sağlanacak sağlık hizmetleri ve diğer haklar ile kişilerden alınan primlerin tutarı arasında ilişki kurulamaz." hükmü; . maddesinde, "Genel sağlık sigortalısının ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlıklı kalmalarını; hastalanmaları halinde sağlıklarını kazanmalarını; iş kazası ile meslek hastalığı, hastalık ve analık sonucu tıbben gerekli görülen sağlık hizmetlerinin karşılanmasını, iş göremezlik hallerinin ortadan kaldırılmasını veya azaltılmasını temin etmek amacıyla Kurumca finansmanı sağlanacak sağlık hizmetleri şunlardır: ...

b) Kişilerin hastalanmaları halinde ayakta veya yatarak; hekim tarafından yapılacak muayene, hekimin göreceği lüzum üzerine teşhis için gereken klinik muayeneler, laboratuvar tetkik ve tahlilleri ile diğer tanı yöntemleri, konulan teşhise dayalı olarak yapılacak tıbbî müdahale ve tedaviler, hasta takibi ve rehabilitasyon hizmetleri, organ, doku ve kök hücre nakline ve hücre tedavilerine yönelik sağlık hizmetleri, acil sağlık hizmetleri, ilgili kanunları gereğince sağlık meslek mensubu sayılanların hekimlerin kararı üzerine yapacakları tıbbî bakım ve tedaviler. ...

f) Yukarıdaki bentler gereğince sağlanacak sağlık hizmetleriyle ilgili teşhis ve tedavileri için gerekli olabilecek kan ve kan ürünleri, kemik iliği, aşı, ilaç, ortez, protez, tıbbî araç ve gereç, kişi kullanımına mahsus tıbbî cihaz, tıbbî sarf, iyileştirici nitelikteki tıbbî sarf malzemelerinin sağlanması, takılması, garanti süresi sonrası bakımı, onarılması ve yenilenmesi hizmetleri. ..." hükmü; 64. maddesinde , ''Kurumca finansmanı sağlanmayacak sağlık hizmetleri şunlardır: a)Vücut bütünlüğünü sağlamak amacıyla yapılan ve iş kazası ile meslek hastalığına, kazaya, hastalıklara veya konjenital nedenlere bağlı olarak ortaya çıkan durumlarda yapılacak sağlık hizmetleri dışında estetik amaçlı yapılan her türlü sağlık hizmeti ile estetik amaçlı ortodontik diş tedavileri.

b) Sağlık Bakanlığınca izin veya ruhsat verilmeyen sağlık hizmetleri ile Sağlık Bakanlığınca tıbben sağlık hizmeti olduğu kabul edilmeyen sağlık hizmetleri.

c) Yabancı ülke vatandaşlarının; genel sağlık sigortalısı veya genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi sayıldığı tarihten önce mevcut olan kronik hastalıkları,

d) 63 üncü maddeye göre yöntem, tür, miktar ve kullanım sürelerinin belirlenmesi sonucunda Kurumca finansmanı sağlanacak sağlık hizmetlerinin kapsamı dışında bırakılan sağlık hizmetleri. Kurumla sözleşmeli özel sağlık hizmet sunucuları ile Kurumla kısmi branş veya sağlık hizmeti alım sözleşmesi imzalamış olan vakıf üniversitesi sağlık hizmeti sunucuları, Kuruma bildirmiş oldukları hekimlerden sözleşme kapsamı branşlarda fiilen hizmet sunanlar tarafından verilen sağlık hizmetlerini, Kurumca belirlenen istisnalar hariç olmak üzere ve Kurum mevzuatına uygun olarak fatura edebilirler. Aksi takdirde, bu faturalara ait tutarlar Kurumca karşılanmaz. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar Sağlık Bakanlığının uygun görüşü alınarak, Kurumca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.'' hükmü yer almıştır. Dava dosyasının incelenmesinden; Özel VM Medicalpark Samsun Hastanesinde endometrium kanseri tanısıyla tedavi gören davacının tedavisini yürüten hekim tarafından, "Keytruda" isimli ilacın davacının tedavisinde kullanılması gerektiğinin belirlenmesi üzerine, davacı tarafından, tedavi sürecinde anılan ilacın davalı idarece kesintisiz olarak karşılanması istemiyle tarihinde yapılan başvurunun, ilgili ilacın Sağlık Uygulama Tebliği ekinde yer alan bedeli ödenecek ilaçlar listesinde bulunmadığı gerekçesiyle Samsun Sağlık Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğünün tarih ve sayılı işlemiyle reddedilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Devletin, herkesin sağlıklı bir yaşam sürdürmesi için gerekli teşkilatı kurmakla, yaşam hakkını sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmakla ve sosyal güvenlik hakkını sağlayacak gerekli tedbirleri almakla görevli olduğu ve bu kapsamda sosyal güvenlik hakkına sahip kişilerin tedavi giderlerinin ödenmesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi için, içlerinde davalı idarenin de yer aldığı bazı kurum ve kuruluşlara düzenleme yapma yetkisi verildiği anlaşılmaktadır.

Ancak söz konusu yetkinin, planlama ve bazı düzenlemelerin yapılması amacıyla kullanılması gerektiği açık olup; yetkinin veriliş amacı aşılarak, ilgililerin sağlık hizmetine ulaşmasının engellenmesi veya ağır bir mali yük altında bırakılması sonucunu doğuracak şekilde uygulanması hukuken mümkün bulunmamaktadır. Bakılan uyuşmazlıkta; davacı tarafından, bedelinin karşılanması talep edilen "Keytruda" isimli ilacın, tedavisinde kullanılmasının uygun olacağının hekim raporuyla belirlendiği, davacının tedavisinin planlanmasında ve bu tedavide uygulanacak ilacın belirlenmesinin tedavinin yapıldığı sağlık kurumunun (ya da hekimin) sorumluluğunda olduğu anlaşılmış olup, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında genel sağlık sigortasından sağlanacak sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan yararlanmanın genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler için bir hak olduğu ve bu hizmet ve hakların finansmanını sağlamanın davalı idarenin yükümlülüğünde olduğu, ayrıca Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın yukarıda yer verilen maddeleri uyarınca söz konusu ilacın temininin idarece yerine getirilmesi gerektiği kanaatine varılarak söz konusu ilacın davacının tedavi sürecinde idarece kesintisiz olarak karşılanması gerekirken aksi yönde tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Öte yandan, dava konusu işlemin davacının tedavi sürecine ilişkin olması ve uygulanması hâlinde davacının sağlığının olumsuz etkilenecek olması nedeniyle, telafisi güç ve imkânsız zararlar doğabileceği de açıktır.

Açıklanan nedenlerle; hukuka aykırılığı açık olan dava konusu işlemin, uygulanması hâlinde telafisi güç ve imkânsız zararlar doğabileceğinden 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 27. maddesi uyarınca teminat alınmaksızın yürütmesinin durdurulmasına, kararın tebliğini izleyen günden itibaren (7) gün içerisinde Samsun Bölge İdare Mahkemesine itiraz yolu açık olmak üzere, 07/03/2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

Başkan Üye Üye